Hôm nay xem tập “Have A Sip” Thùy Minh trò chuyện với Nuseir Yassin – Youtuber nổi tiếng với series 1000 videos ngắn trong 1000 ngày Nas Daily, tôi cảm thấy thú vị đến nỗi phải viết ngay một bài để ghi lại những điều tâm đắc. Thật ra mới nghe được ½ bài (vì nguyên tập dài hơn 60 phút) nên đây là note tôi viết về 30 phút đầu tiên. Nếu nửa sau có thêm điều hay ho, bài này sẽ có phần 2.
Chủ đề đầu tiên, Nas (xin được gọi tắt anh này theo tên kênh Youtube của anh) đề cập đến là “extreme opinion” – ý kiến cực đoan. Theo luận điểm của anh, làm gì cũng cần extreme chứ không “neutral” (trung lập). Khi cực đoan, bạn sẽ làm tới cùng một việc gì đó, và rồi đạt được kết quả từ việc đó. Bạn phải bị ghét thì bạn mới có những người “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu” thích bạn. Nếu bạn trung lập, bạn “boring” thì không ai ghét bạn nhưng cũng chẳng ai thích bạn. Tất nhiên sẽ có nhiều ý kiến trái chiều về quan điểm này của Nas, nhưng cá nhân tôi đồng tình nếu hiểu theo nghĩa “sống có bản sắc cá nhân” hay “dám thể hiện cá tính riêng”. Chính bản thân tôi đã từng trải qua cả giai đoạn sống như một ngọn lửa đầy nhiệt thành, và cả lúc sống nhạt toẹt như nước ốc. Khi là một ngọn lửa, dù vất vả, dù chật vật, tôi vẫn cảm thấy tràn đầy tự tin và hứng khởi để làm mọi việc bằng một thứ năng lượng cuồn cuộn bên trong. Những người xung quanh cũng cảm nhận được điều đó khi họ nhìn vào đôi mắt sáng bừng của tôi và những câu chuyện mà tôi say sưa kể (dù bình thường tôi khá ít nói). Nước lã nhạt thếch, đó là giai đoạn tôi không biết đích đến của đời mình là gì, không có tiếng nói và quyền chủ động trong công việc, không có đam mê và niềm yêu thích, tôi trở nên vô tri và dần dần câm lặng. Tôi không muốn nói chuyện với ai theo kiểu có chiều sâu chia sẻ nữa (trừ một vài người thân thiết nhất), thấy điều hay tôi không buồn khen, thấy cái dở cũng chẳng buồn trách. Nhàn nhạt, dật dờ, buồn tẻ, không chỉ đồng nghiệp thấy thế mà chính tôi nhìn ra điều đó. Cho đến khi tôi giật mình nhận ra, cứ thế này mãi thì mình suy sụp về tinh thần mất thôi. Con người lạc quan, sống động của tôi ngày xưa đâu rồi? Thì tôi biết mình phải thay đổi, phải tìm lại bản sắc đã đánh mất.
Điều thứ hai Nas và Thùy Minh chia sẻ là về “mission” – sứ mệnh. Nas sinh ra thuộc nhóm sắc tộc thiểu số ở một ngôi làng nhỏ ở Trung Đông, vì thế anh luôn cảm thấy mình không có giá trị gì, ý kiến của mình không được xã hội để tâm. Ngay kể cả khi anh đã là sinh viên Harvard, tâm lý đó vẫn không thay đổi. Cho đến khi lập kênh Youtube, anh bắt đầu có followers và likes. Đó là lúc Nas said WOW, ý kiến của mình cuối cùng cũng có ảnh hưởng đến người khác, sau hơn 25 năm sống trên đời anh cảm thấy mình vô dụng và yếu thế. Và anh quyết định chọn Chia sẻ quan điểm với thế giới là sứ mệnh để theo đuổi. Host Thùy Minh cũng thừa nhận rằng mặc dù cô đã làm truyền thông rất nhiều năm, nhưng chỉ cách đây 3 năm, ở tuổi 36 thì cô mới tìm ra “something bigger than myself” – một điều gì đó lớn hơn bản thân, một sự công nhận của xã hội về những điều cô mang tới cho khán giả. Khúc này khiến tôi đồng cảm bởi trước đây, khi đang mắc kẹt trong mớ rối suy nghĩ, tôi cũng cảm thấy thật vô nghĩa nếu mình chỉ đi làm, kiếm tiền, lớn lên, lập gia đình, sinh con đẻ cái, rồi già đi và chết. Nếu tôi, cũng như bạn và những người khác, là những cá thể độc lập (hoặc chỉ tương tác trong một cụm vòng tròn quan hệ nhỏ hẹp – ví dụ: gia đình), thì việc chúng ta tồn tại trên thế giới này liệu có ý nghĩa hay không? Tôi cảm thấy bị thôi thúc phải làm một điều gì đó lớn lao hơn, không chỉ cho bản thân và gia đình mình, mà còn cho những người khác. Đó là lý do ở tuổi “ngoài băm”, tôi quyết định chuyển hướng sự nghiệp sang lĩnh vực giáo dục và viết lách vì cộng đồng. Rất nhiều người giỏi giang, uyên thâm, có địa vị xã hội mà tôi biết, sau khi đạt được danh tiếng, tiền tài, sự tự chủ tự do hoàn toàn, điều tiếp theo họ làm là quay lại cống hiến, chia sẻ những giá trị tích cực cho xã hội. Sứ mệnh cuộc đời, có lẽ đúng như Thùy Minh nói, luôn là một thứ gì đó lớn hơn bản thân chúng ta.
Một luận cứ Nas bổ sung thêm cho ý này là mission phải sustainable (bền vững), chứ không phải là thứ dễ dàng thay đổi theo thời gian. Với Nas, dù hiện tại anh đang làm video ngắn 1 phút, nhưng chắc chắn theo thời gian, trend này sẽ bị những con sóng xu hướng mới nhấn chìm. Nên anh lựa chọn sứ mệnh trọn đời của mình là trò chuyện, chia sẻ, tạo ảnh hưởng lên người khác và sứ mệnh đó có thể được thể hiện bằng nhiều cách: bằng clip ngắn, video dài, các hội thảo hay thành lập business riêng về truyền thông và content. Đúng vậy, giống như tôi chọn sứ mệnh của mình là làm điều có ích cho xã hội – giúp đỡ người khác, đó là con đường dài, nhưng trên từng khúc, nó có thể “tạt ngang rẽ dọc” đôi chút, biểu hiện bằng nhiều nghề khác nhau: làm điều phối viên NGO thiện nguyện, dạy học Tiếng Anh, bán sản phẩm có lợi cho sức khỏe người tiêu dùng, viết blog về trải nghiệm sống, hoặc một số dự án cộng đồng khác trong tương lai. Điều quan trọng là đừng đi chệch khỏi đường chính. Trước đây tôi nhầm lẫn giữa mission và job, nên tôi hoang mang vì thấy mình nhảy việc xoành xoạch mà không việc nào liên quan đến việc nào. Tôi cứ tưởng mình lạc lối rồi, cho đến khi hiểu ra những công việc mình làm đều chỉ là những gân lá tỏa ra từ sống lá chính mà thôi. Chỉ đến khi hiểu được điều đó, sự tự tin và quyết đoán mới trở lại trong tôi.
30 phút talk của Have A Sip thì dài nhưng đọng lại trong tôi là mấy ý này. Chẳng mấy guest speaker có thể khiến host Thùy Minh đăm chiêu lắng nghe và thỉnh thoảng “chột dạ”như vậy, nên dù chưa xem clip nào của Nas thì tôi cũng đã thấy anh chàng này thật thú vị. Chúc bạn nào chịu khó đọc hết bài viết nhiều chữ và thiên về tư tưởng này enjoy! 🙂