Đầu năm 2012, tôi được đến Virginia, Mỹ để tham dự khóa huấn luyện một tuần dành cho PC quốc tế. Chuyến đi thú vị và tôi đã học được nhiều bài học kinh nghiệm quý, vì vậy tôi muốn dành một bài viết để lưu giữ lại kỷ niệm này.
Đầu tiên là bài học về sự chủ quan và vô kỷ luật đã suýt đưa tôi vào những tình huống xấu hổ và thậm chí có thể đe dọa đến sự an toàn của bản thân. Trước khi lên đường, tôi đã được nhận welcome package của ban tổ chức, trong đó có lưu ý rõ về trang phục “no jeans” và ổ cắm điện sử dụng ở Mỹ là loại ổ cắm 3 chấu nên các thành viên cần mang theo adapter để chuyển đổi chân cắm nếu cần. Hướng dẫn rất rõ như vậy, nhưng tôi vẫn mang toàn quần jeans đi, vì quen ở mission vẫn mặc jeans để tiện vận động (và tôi thấy các bạn PC nước ngoài sang VN làm chương trình cũng mặc jeans), hơn nữa là tôi… sợ rét nếu chỉ mặc quần vải (tôi cứ nghĩ mùa đông tuyết trắng như trên phim chắc là lạnh lắm, nên ngoài đống quần jeans tôi còn vác theo 2 cái áo khoác phao sụ và đôi bốt cao lên đến gối). Vụ ổ cắm điện thì một phần tôi nghĩ: chắc ổ 3 chạc chiếm đa số, nhưng sẽ vẫn có cả ổ 2 chấu để tôi có thể cắm sạc laptop và điện thoại được, phần khác tôi xót tiền mua adapter lên đến gần cả triệu chỉ để dùng cho một tuần đi công tác thì phí quá, thế là tôi không mang adapter luôn! Chính việc thiếu adapter đã khiến tôi khốn khổ về sau này, còn vụ quần jeans thì tuy không quá nghiêm trọng nhưng khiến tôi suýt nữa thành đứa trơ trọi duy nhất trong lớp mặc jeans, nếu không được cô bạn Kathy cho mượn mấy chiếc chân váy mặc tạm. Bài học rút ra: đừng tỏ ra trứng khôn hơn vịt, hãy tôn trọng, chấp hành những yêu cầu và lưu ý quan trọng từ phía Ban tổ chức đưa ra.
Ngày lên đường (tôi đi một mình), tôi vừa hồi hộp vừa sung sướng. Tôi phải bay 3 chặng cho chiều đi: từ Nội Bài đến sân bay Incheon (Seoul), từ Incheon đến sân bay John F.Kennedy (New York), và một chặng bay nội địa đến Norfolk. Chỉ ở 3 cái sân bay mà tôi nhận thấy rõ sự khác biệt về văn hóa đặc trưng của mỗi nước. Ở sân bay Hàn Quốc, mọi thứ nhỏ gọn nhưng hiện đại, góc nào trong sân bay cũng sạch sẽ tinh tươm như lau như li, nhà vệ sinh thậm chí có dán cả ảnh của nhân viên dọn dẹp để khách hàng phản ánh dịch vụ nếu cần. Đội ngũ tiếp viên hàng không, nếu như ở Việt Nam hầu hết là các bạn trẻ, đẹp, đôi khi makeup hơi quá kỹ, thì các cô tiếp viên của Korean Air có vẻ đứng tuổi hơn, họ chỉ trang điểm nhẹ nhàng, cư xử nhã nhặn, ăn nói nhỏ nhẹ, đồng phục đẹp lịch thiệp. Đến Mỹ thì ngay từ sân bay đã được trải nghiệm cảm giác đất nước của phim hành động: các anh an ninh lực lưỡng được trang bị tận răng đứng soi chiếu từng hành khách từ đầu đến chân cẩn thận qua mấy vòng kiểm soát. Nhà vệ sinh thì hiện đại, bồn cầu có đủ các chế độ tự động, sưởi ấm nhưng… giấy vệ sinh thì vứt vương vãi trên sàn nhà, kiểu như một cậu ấm nhà giàu quen bày bừa cho người khác dọn vậy. Cảm giác có phần hơi buông thả và xô bồ. Chặng bay từ sân bay Kennedy về Norfolk, tôi được trải nghiệm chuyến bay trên một cái tàu bay cánh quạt cũ rích và bé xíu, thân máy bay có đúng 2 hàng ghế chạy dọc hai bên (mỗi hàng đúng 1 ghế), phi hành đoàn thì chỉ có nhõn 2 người: 1 phi công và 1 cô da đen cao to chừng trên 40 tuổi làm tất cả các tác vụ của đoàn tiếp viên. Tôi đoán ở đây họ dùng tàu bay cũ cho các chặng ngắn trong nước như kiểu mình đi xe khách, xe đò liên tỉnh ở Việt Nam. Lúc tiếng cánh quạt phạch phạch phạch cất lên, tôi thấy nhớ chiếc ATR đi Điện Biên năm nào cùng cơ quan cũ ghê.
Tôi được bạn Kathy đón ở sân bay và đưa đến nhà ông bà chủ tịch của tổ chức, tôi sẽ ở đây trong suốt 1 tuần cùng các bạn PC khác không phải người Mỹ. Phải nói là tôi yêu ngôi nhà của ông bà và không gian ở đây cực kỳ. Dù con cháu ông bà không ở cùng, nhưng tôi có thể cảm nhận tình yêu ngọt ngào của gia đình này len lỏi ở mọi góc nhỏ. Ngôi nhà rộng rãi nhưng ấm cúng, đi đâu tôi cũng thấy những tấm ảnh gia đình ông bà chụp với con cháu được đóng khung thật trang trọng và treo tường hoặc để bàn. Cảm giác từng chi tiết xinh xắn trong nhà đều được ông bà nâng niu và chăm chút. Ban ngày, căn nhà tràn ngập ánh sáng tự nhiên, cùng với tông màu gỗ ấm áp, khiến tôi có một cảm giác bình yên và dễ chịu. Trong nhà có đàn piano, có bàn chơi bóng bàn, có góc để đồ chơi trẻ em, ngoài sân có một sân golf mini, sau nhà có một cái hồ thật rộng và thoáng đãng (lúc rảnh tôi rất thích đi ra ngồi xích đu sau nhà, ngắm cảnh hồ và hít căng vào lồng ngực bầu không khí trong trẻo này). Quanh nhà rất nhiều cây xanh, bầu trời cũng trong xanh ngăn ngắt không gợn mây, cảnh đẹp như tranh vẽ.
Khi đi thăm thú hàng xóm quanh nhà ông bà, tôi nhận ra tính cách sáng tạo, thể hiện cái tôi rất rõ nét của người Mỹ thông qua… cách ghi số nhà và kiến trúc của từng ngôi nhà. Không nhà nào có thiết kế giống nhà nào, nhà thì ghi biển số lên tấm gỗ, nhà thì gắn số lên hàng rào, nhà thì in khắc lên tấm đồng kiên cố, nhà thì kẻ tay lên vỏ bình nước. Đây là điều tôi thấy đáng học hỏi, có lẽ bởi bản thân tôi trước đó là người sống khá khuôn mẫu. Sự sáng tạo là điều gì đó không giống tôi lắm (ngày trước bạn đồng nghiệp còn tếu táo gọi tôi là Dung ISO vì sống chuẩn mực, có phần cứng nhắc quá), và tôi cũng rất ngại làm gì đó khác với những người xung quanh, khác với những quan điểm thông thường của xã hội vì sợ bị phán xét hay đàm tiếu. Khi tôi nhận ra sự sáng tạo có thể làm cuộc sống của mình thay đổi tích cực với nhiều màu sắc sống động ra sao, tôi đã bước ra khỏi sự rập khuôn cứng nhắc đó, để theo đuổi Tự do của riêng mình. À nhưng đó là câu chuyện mãi về sau này, còn tại thời điểm đó, tôi chỉ thấy việc dám thoải mái thể hiện một cái Tôi khác biệt của các bạn nước ngoài thật là thú vị, và là một nét văn hóa phóng khoáng mà mình nên mở mang đầu óc đón nhận.
