Chúng ta đã có mục tiêu, có động cơ. Trước khi bước vào chuyến hành trình chinh phục Tiếng Anh với việc lựa chọn lộ trình đi hiệu quả nhất (tức là phương pháp học – phần này tôi sẽ viết kỹ ở loạt bài tiếp theo), chúng ta cần chuẩn bị một “Tay nải” lương khô mang theo, đó chính là xác định tinh thần học tập.
Loạt bài này tôi viết cho đối tượng học Tiếng Anh là người đang đi làm (bởi bản thân tôi học thi IELTS khi đã đi làm). Người đi làm (NĐL) thì rất khác so với học sinh, sinh viên (HSSV) ở những điểm cơ bản sau đây:
Thứ nhất, NĐL thì quỹ thời gian học Tiếng Anh eo hẹp hơn nhiều so với HSSV. Vì với HSSV thì việc học là chính, còn NĐL là việc làm là chính. Chưa kể NĐL sau một thời gian thì sẽ lập gia đình, gánh nặng thời gian đến từ công việc chính và việc chăm sóc gia đình, con cái sẽ khiến cho thời gian rảnh để làm bất cứ điều gì bị thu hẹp.
Thứ hai, NĐL thường sẽ nhận ra lợi ích của việc học Tiếng Anh trong những trường hợp vô cùng gấp rút và có thể là cơ hội nghìn năm mới có 1 lần. Với HSSV, thường học Tiếng Anh là để thi đạt qua các kỳ kiểm tra, đã có ngày giờ cụ thể, có thời gian ôn luyện, thi trượt bài này có thể thi lại hoặc cố bù điểm ở bài khác. Nhưng với NĐL? Bạn tưởng tượng nhé, một ngày đẹp trời, bất thình lình sếp bạn xin nghỉ việc vì lý do gia đình. Bạn và một nhân viên khác trong phòng là 2 ứng cử viên sáng giá thay sếp. Trình độ chuyên môn bạn cao hơn người kia một chút, bạn phấn khởi nghĩ cơ hội lên sếp trong tầm tay, lương bổng cao vút, đãi ngộ rợp trời, xe đưa xe đón… Cho tới khi bạn biết vòng phỏng vấn tuyển dụng cuối cùng, bạn sẽ phải trả lời trực tiếp bằng Tiếng Anh với sếp nước ngoài. Đối thủ của bạn yếu hơn bạn một chút về chuyên môn nhưng sử dụng Tiếng Anh trôi chảy, còn bạn thì nói một câu Tiếng Anh thôi cũng lắp ba lắp bắp… Hoặc bạn đang làm một công việc chán ngắt, lương thấp, xa nhà, đồng nghiệp suốt ngày nói xấu sau lưng. Bạn rải CV khắp nơi, rồi một ngày bạn được một công ty mời đến phỏng vấn. Vị trí đó thật là mơ ước, lương cao nghìn đô, cách nhà bạn chỉ dăm phút chạy xe, môi trường văn minh tiến bộ, văn phòng 5 sao long lanh, chỉ có vấn đề duy nhất là bạn sẽ phải trả lời phỏng vấn bằng Tiếng Anh! Bạn có thể nói với ban Tuyển dụng hoãn phỏng vấn lại 2-3 tháng để bạn ôn luyện thêm Tiếng Anh được không? Do vậy, NĐL cần phải nghĩ xa và tự tạo động lực học tập Tiếng Anh cho mình ngay từ trước khi cơ hội thực sự xuất hiện.
Bạn nghĩ gì khi nhìn đẳng thức này:
1 x 1000 = 1000 x 1
Tức là để đạt 1000 phần công lực Tiếng Anh, bạn có thể chọn mỗi ngày chỉ học 1 phần, nhưng học miệt mài 1000 ngày (như các bạn HSSV, thời gian học rảnh rang, dài hạn, nên mỗi ngày chỉ cần học một chút Tiếng Anh là đủ, vừa học vừa chơi, không quá áp lực). Hoặc nếu thời gian của bạn eo hẹp, chỉ có 1 ngày (như NĐL) thì bạn phải bỏ ra công sức bằng 1000 trong ngày đó thì mới đạt kết quả bằng với người nêu ở trường hợp phía trước.
Đây là ví dụ mang tính hình ảnh mà tôi muốn dùng để truyền tải thông tin quan trọng đến NĐL học Tiếng Anh, là nếu bạn muốn tiến bộ nhanh, với thời lượng học ít ỏi mỗi ngày, không có cách nào khác, bạn phải tập trung trí lực cho việc này. Hãy học Tiếng Anh với tâm thế nghiêm túc như khi bạn làm việc. Vì bạn đã bỏ phí những năm học Tiếng Anh từ trung học đến Đại học, nên bây giờ, bạn sẽ phải bù đắp lại quãng thời gian đó bằng sự chú tâm, chuyên cần và cường độ cao.
Vậy với NĐL, bạn có thể học Tiếng Anh vào lúc nào? Bạn có thể lựa chọn:
- Dậy sớm vào buổi sáng
- Đầu giờ làm (nếu bạn có thể tới công sở sớm và giờ làm bắt đầu muộn)
- Tranh thủ giờ nghỉ trưa trong giờ làm
- Cuối giờ làm (nếu giờ làm kết thúc sớm mà bạn có thể về nhà muộn, nhiều người bây giờ chọn đi về muộn để tránh tắc đường, kẹt xe giờ tan tầm cao điểm)
- Buổi tối (nếu rảnh) hoặc thức khuya muộn một chút, nếu bạn còn việc buổi tối, chẳng hạn các bà mẹ phải ru cho con đi ngủ và dọn dẹp nhà cửa xong xuôi.
- Cuối tuần được nghỉ
Cá nhân tôi trước đây chọn khung giờ tối. Nếu đi làm về nhà lúc 6h tối, tôi sẽ cố gắng hoàn thành việc cá nhân trước 9h, sau đó ngồi học Tiếng Anh từ 9h đến 11h tối. Có những hôm chốt quý/năm, phòng kế toán phải làm thêm giờ, về nhà lúc 10h đêm nhưng ăn cơm, tắm rửa xong tôi vẫn cố gắng học 30 phút rồi mới đi ngủ. Tự ép và rèn kỷ luật cho mình như thế, mỗi ngày, kể cả ngày nghỉ.
Tần suất học Tiếng Anh với NĐL nên thế nào?
Mặc dù các lớp học Tiếng Anh hiện nay phổ biến kiểu 2 buổi/tuần, 3 buổi/tuần, nhưng từ góc độ cá nhân, tôi thấy kiểu học cắc bụp như vậy sẽ không tạo ra được chuyển biến tích cực nào đáng kể cho NĐL. Thay vì học 3 buổi/tuần x 90 phút/buổi, bạn học đều đặn 30-45 phút/ngày (hoặc nhiều hơn được thì càng tốt) x mỗi ngày sẽ tốt hơn nhiều. Bởi việc học hàng ngày sẽ tạo ra cho não bộ và cơ thể bạn một phản xạ có điều kiện về việc học Tiếng Anh, mà dân gian gọi nôm na là “nếp”. Tại sao các bà mẹ phải rèn cho bé sơ sinh nếp EASY mỗi ngày, mà không phải vài buổi/tuần? Tại sao các công ty đều như vắt chanh ngày nào cũng cố định giờ vào làm – giờ kết thúc? Tất cả đều nhằm tạo ra một cái nếp, tạo ra một cơ chế sinh học tự động cho não và cơ thể bạn nhận biết: đến giờ làm việc gì đó rồi! Và khi nó thành nếp, thì bạn sẽ ngồi vào bàn học Tiếng Anh với tinh thần thoải mái, sẵn sàng, chứ không phải cảm giác “lại phải học!”. Còn nếu bạn thấy phải bố trí 30 phút học Tiếng Anh mỗi ngày là quá nhiều, bạn không có nhiều thời gian như vậy, hãy làm thao tác này nhé: mỗi lần bạn lướt web giải trí, xem Facebook, Tiktok, chat chit, café, tụ tập buôn chuyện phiếm, shopping mua đồ không thiết yếu… hãy ghi lại thời gian, và đếm xem tổng thời gian một ngày bạn dành cho những việc đó là bao nhiêu. Bạn sẽ bất ngờ đấy!
Bài tập ngày hôm nay: Bạn hãy xác định khung thời gian dành cho việc học Tiếng Anh của mình? Bạn sẽ học bao nhiêu phút mỗi ngày (tối thiểu 30 phút)?